kkad.al
(Fjala e kryetarës së KASh-it në Seminari VXII mbarëkombëtar me mësuesit e gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë)
E nderuara Ministre e Arsimit dhe Sportit të Republikës së Shqipërisë, znj. Ogerta Manastirliu,
E nderuara Ministre e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit të Republikës së Kosovës, znj. Arbërie Nagavci,
I nderuar Ambasador i Republikës së Kosovës , zoti Skender Durmishi
E nderuara drejtore e Qendrës së Botimeve për Diasporën, zonja Mimoza Hysa
Të nderuar zyrtarë të MPJ për Diasporën
E respektuara Nënkryetare e Bashkisë së Shkodrës, znj. Teuta Qyteza,
I nderuar Rektor i Universitetit “Luigj Gurakuqi”, profesor Toni Gjuraj,
Të nderuar anëtarë të grupit organizues të Seminarit,
Të dashur kolegë nga diaspora,
Të nderuar pjesëmarrës,
kam nderin dhe përgjegjësinë që, si përfaqësuese e mësuesve të gjuhës shqipe në diasporë, të shpall të hapur Seminarin e XVIII mbarëkombëtar me mësuesit e gjuhës dhe të kulturës shqiptare — një ngjarje që nuk është vetëm veprimtari profesionale, por një akt i përbashkët kujtese, identiteti dhe rezistence kulturore ndaj kohës, hapësirës dhe harresës.
Ne që mësojmë shqipen larg atdheut, mbartim një mision të heshtur, por jetik — një mision që nuk është vetëm arsimor, por thellësisht kombëtar: të ruajmë gjuhën si trashëgimi shpirtërore, si të drejtë kulturore dhe si akt dashurie e premtim për brezat që vijnë.
Shkodra që na mirëpret sot nuk është thjesht një vend mikpritës — është djep i kulturës, i rezistencës dhe i dritës gjuhësore. Këtu lindi Mjeda që i dha shqipes ritëm, Koliqi që i dha dashuri dhe Mirdita që i dha kujtesë. Me penën dhe mendimin e tyre, këta kolosë e bënë gjuhën shtyllë të ndërgjegjes kombëtare. Kjo e bën edhe më domethënës vendin ku takohemi sot.
Jo rastësisht, këtu ndodhet edhe Universiteti “Luigj Gurakuqi”, që me emrin dhe historinë e tij i jep një simbolik të veçantë takimit tonë.
Në klasat tona, shqipja nuk mësohet si një gjuhë e huaj — ajo përjetohet si truall i brendshëm, si një atdhe që flet me heshtjen e gjyshes dhe zgjon kujtime, edhe atje ku jeta e përditshme ka zë tjetër.
Në të vërtetë, ne nuk u mësojmë fjalët — ne u ndihmojmë fëmijëve të mos humbasin rrënjët.
Një nxënëse ime nga Briloni më shkruan një letër, të cilën dua ta ndaj me ju:
“E dashur mësuese,
Nuk flas gjithmonë saktë shqip, por kur ti më flet, më duket sikur e kuptoj gjyshen time më mirë.
Në shtëpi nuk flasim shumë shqip, por dua të mësoj që, kur të shkoj në vendlindjen e gjyshes, të mos ndihem mysafire.
A do të më mësosh shqip, edhe kur të rritem?
Sepse unë dua që, kur të kem fëmijë, t’u them: Unë jam shqiptare.”
Një letër e tillë nuk komentohet. Ajo flet në emër të gjithë atyre fëmijëve që nuk kërkojnë vetëm dije — por rrënjë, përkatësi dhe shpëtim.
Këshilli i Arsimtarëve Shqiptar “Naim Frashëri” në Gjermani, që kam nderin ta udhëheq, ka ndërtuar një rrjet të qëndrueshëm profesional që lidh përvojën me strategjinë.
Së bashku me LAPSH-in e Bavarisë dhe ODA Hamburg, këtë vit kemi nënshkruar një Memorandum Bashkëpunimi historik, që shënon një hap të rëndësishëm drejt bashkërendimit institucional dhe afirmon rolin e mësuesit të diasporës si ruajtës i gjuhës dhe i kujtesës kombëtare.
Në këtë frymë, dhe me mbështetjen e Konsullatës së Republikës së Kosovës në Düsseldorf, organizuam një ceremoni certifikimi për nxënësit që ndjekin mësimin plotësues të shqipes — një akt simbolik, por i fuqishëm, që e ngriti këtë mësim në nivelin e dinjitetit që meriton.
Procesi i institucionalizimit të gjuhës shqipe në diasporë po hyn në një fazë të re — më të guximshme, më të organizuar dhe më shpresëplotë.
Në Hamburg, me përkushtimin e kolegut tonë Muhamet Idrizi dhe në bashkëpunim me autoritetet vendore, shqipja është përfshirë si gjuhë e dytë e huaj në shkollat publike.
Në Nordrhein-Westfalen, kërkesa zyrtare është dorëzuar dhe bisedimet me Ministrinë e Arsimit janë në vijim.
Ndërkohë, përtej oqeanit, në Nju Jork, për herë të parë, shqipja është përfshirë në një sistem gjithëpërfshirës dygjuhësh në shkollat publike amerikane.
Këto nuk janë vetëm lajme të mira — janë sinjale të qarta se lëvizja jonë nuk është margjinale, por pjesë e një politike të re, të qëndrueshme dhe të pashmangshme për gjuhën amtare në mërgatë.
Të nderuar pjesëmarrës,
Mësuesit shqiptarë në diasporë janë zëri i një kombi që nuk dorëzohet. Ata që mësojnë shqipen, nuk përhapin vetëm dije — ata kultivojnë kujtesë dhe mbjellin përgjegjësi.
Në çdo shkronjë të mësuar, ruhet një copë atdheu. Në çdo fjali, ringjallet një pjesë e shpirtit tonë.
Le ta hapim këtë Seminar me vetëdijen se gjuha jonë nuk ka mbetur jetim — ajo ka bija dhe bij që e ruajnë jo vetëm me laps, por me zemër dhe me shpirt.
Dhe kur një ditë brezat që vijnë të na pyesin:
“Si e ruajtët gjuhën në kohë të vështira?”
të kemi mundësi të përgjigjemi me ndërgjegje të qetë:
“Ne nuk i mësonim fjalët — ne i shpëtonim ato.”
Ju falënderoj nga zemra për praninë, për besimin dhe përkushtimin që i jepni gjuhës shqipe.
Uroj që ky Seminar të jetë i frytshëm, frymëzues dhe një gur i çmuar në mozaikun e përpjekjeve tona të përbashkëta — një ngjarje që do të mbetet gjatë në mendjen dhe zemrën e secilit prej nesh.